-
پیش بینی فضای موتورخانه و تاسیسات آن - قسمت اول
تاریخ انتشار :
پیشگامان تاسیسات : وقتی ساختمان جدیدی طراحی می شود به ندرت پیش می آید که طراح تاسیسات برای طراحی و ترسیم نقشه های موتور خانه اطلاعات کافی در اختیار داشته باشد.بنابراین اغلب برای تخمین فضای مورد نیاز موتورخانه و چیدن دستگاه های مختلف در این فضا از برآوردهای سرانگشتی استفاده می شود.نوع سیستم تاسیساتی مورد استفاده ،شکل و ترکیب ساختمان، و چندین پارامتر دیگر در برآورد فضای لازم برای موتورخانه دخیلند.
طرح نهایی معمولا با میان گیری بین آنچه مهندس تاسیسات می خواهد و آنچه مهندس معمار راضی به تامین آن است، حاصل می شود. گرچه ساختمان ها از نظر طرح متفاوتند، اما تعیین مساحت لازم برای موتور خانه برپایه اصولی انجام می گیرد که برای بیشتر ساختمان ها قابل اجراست. این مساحت را اغلب می توان برحسب درصدی از مساحت کل کف ساختمان بیان کرد.
-فضای لازم برای دستگاه های مکانیکی و الکتریکی(موتورخانه)
فضای کل مورد نیاز برای نصب دستگاه ها و تجهیزات مکانیکی و الکتریکی(موتورخانه) بین4تا9 درصد مساحت زیربنای ساختمان است که برای اغلب ساختمان ها بین6 تا 9 درصد می باشد.
فضاي لازم براي موتورخانه
از ديدگاه مهندسي،ايده آل اين است كه فضاي اختصاص يافته براي موتور خانه يا اتاق هاي هواساز نسبت به ساختمان موقعيت مركزي داشته باشند كه اين موجب كاهش طول و اندازه كانال ها و لوله ها، ساده ترشدن طرح شفت ها تمركز و نتيجتا تسهيل كار سرويس و نگهداري تاسيسات خواهد شد.اين امر همچنين موجب كاهش قدرت مورد نياز براي موتور بادزن هاو پمپ ها شده و هزينه عملكرد سيستم را پايين مي آورد. اما به دلايل بسيار اغلب امكان دادن فضاي مركزي ساختمان موتورخانه تاسيسات يا اتاق هواساز و غيره وجود ندارد و اما دست كم بايد سعي شود كه تا حد امكان موتورخانه تاسيسات مكانيكي ؛تجهيزات الكتريكي وسيستم آب و فاضلاب ساختمان در جنب يكديگر قرار گيرند.
محل موتورخانه تاسيسات معمولا در زيرزمين يا طبقات پايين تر ساختمان است.ارتفاع سقف اين فضاها برحسب چگونگي كانال كشي،لوله كشي و اندازه دستگاه ها و تجهيزات؛ بايد بين 12تا20 فوت(4تا6 متر)باشد:
1-وسايل سيستم تهويه مطبوع و گرمايش شامل ديگ و تجهيزات جانبي مربوطه، چيلر و تجهيزات جانبي از قبيل پمپ ها و غيره: برخي از تجهيزات HVAC از نظر محل نصب بسيار انعطاف پذيرند؛به طوري كه مثلا گاهي به لحاظ اقتصادي چيلر را روي پشت بام نصب ميكنند. گرچه به اين ترتيب هزينه هاي مربوط به مستحكم كردن سازه پشت بام و كارهاي الكتريكي افزايش مي يابد ،اما اين خرج ها با صرفه جويي حاصله در لوله كشي و انرژي مصرفي و كاهش هزينه هاي مربوط به كار دستگاه در فشار پايين تر جبران مي شود. حتي ديگ را هم مي توان روي پشت بام نصب كرد.با اين كار ديگر احتياجي به تعبيه دودكش در ساختمان نيست. استفاده از سوخت گاز عملي تر و كم هزينه تر از گازوئيل است چرا كه ديگر به منبع ذخيره گازوئيل و ملزوماتي مثل سيستم پمپاژ سوخت و لوله كشي هاي مربوطه نيازي نيست. با استفاده از وسايل بازيابي گرما همواره با دستگاه چيلر مي توان سايز ديگ را به ميزان قابل توجهي كاهش داده و فضاي بزرگي را در موتورخانه صرفه جويي كرد.
2-نصب برج خنك كن اغلب مشكلاتي را به همراه دارد.در بيشتر موارد،خصوصا در ساختمان هاي بزرگ،استفاده از برج خنك كن ضروري است.چنانچه طبق طرح قرار باشد برج خنك كن روي سطح زمين مستقر شود بايد حداقل 100فوت(30متر)با ساختمان فاصله داشته باشد به دو دليل يكي دوري جستن از سر و صداي برج خنك كن كه موجب آزار ساكنين ساختمان مي شود، و ديگري جلوگيري از ورود هواي مرطوب خروجي از برج خنك كن به داخل ساختمان از طريق درها وپنجره ها.
همين فاصله بايد نسبت به پاركينگ نيز منظور شود چرا كه رطوبت هواي خروجي از برج خنك كن به دليل محتواي مواد شيميايي آن ممكن است به رنگ اتومبيل ها صدمه بزند. وقتي قرار است برج خنك كن روي پشت بام نصب گردد بايد حتما براي جلوگيري از انتقال ارتعاشات و سرو صداي آن به ساختمان تمهيدات لازم انديشيده شوند.بعضي از انواع برج خنك كن نسبت به برخي ديگر كم صدا تر هستند كه اين پارامتر هنگام انتخاب برج بايد لحاظ شود.كف برج خنك كن ،خاصه در انواع بزرگ آن بايد روي شاسي فولادي به بلندي 4تا5 فوت(حدود5/1متر)قرار گيرد تا كارهاي لوله كشي و تعمير ونگهداري به راحتي صورت پذيرند.
3- فضاي لازم براي اتاق هواساز و بادزن
در ساختمان هاي چند طبقه اتاق هاي هواساز و بادزن زير زمين ها و طبقه اول معمولا در طبقات پاييني ساختمان در نظر گرفته مي شوند حالا يا در خود زير زمين يا در طبقه دوم.چنانچه اتاق هاي هواساز در طبقه دوم باشند،دسترسي به هواي تازه خارج و تخليه هواي داخل و همچنين نقل و انتقال تجهيرات راحت تر است.در ساختمان هايي كه سطح زيربناي طبقات وسيع باشد اغلب از چند اتاق هواساز در هر طبقه استفاده مي شود. اما در بسياري از ساختمان هاي مرتفع يااصطلاحا"برج"ممكن است يك اتاق هواساز براي10تا20 طبقه مورد استفاده قرار گيرد ؛يك اتاق هواساز براي طبقات پاييني ،يكي براي طبقات مياني ساختمان و يك اتاق هواساز هم روي پشت بام براي طبقات بالايي ساختمان.مقررات جديد بناهاي مرتفع ايجاب ميكند كه ساختمان ها در سطح يا ارتفاع به چند بخش تقسيم شوند تا ايمني ساكنين در صورت بروز آتش سوزي بهتر تامين گردد واين ممكن است روي تعداد و وسعت اتاق هاي هواساز و محل آنها تاثير بگذارد.ولي به هر حال محل اتاق هواساز بايد در جايي باشد كه از نظر كانال كشي حداكثر تسهيلات و حداقل هزينه را در بر داشته باشد.تاسیسات دیگ های بخار و راه اندازی ان ها
اصلاح سیستم های سرمایشی و گرمایشی